OBADA KARAOĞLAN DERLER BANA
Türk yazınında, Türk Korsanları, Malkoçoğlu, Gültekin, gibi kahramanlık romanlarıyla öne çıkan yazar Abdullah Kozanoğlu’nun yazdığı, Suat Yalaz’ın sinemaya uyarladığı öykü, Karaoğlan’ın, Cengiz Han’ın bırakıtlarının, kötülerin eline geçmemesi için verdiği uğraşa odaklanıyor.
Karaoğlan, bu öyküden esinle Suat Yalaz’ın çizgi roman dizisiyle somutlaştırdığı, söylencelerdeki alplerin özellikleriyle donanmış; güçlü, güvenilir bir Türk kahramanı olarak Yeşilçam kurmacalarında sıkça yer alan bir kahraman kişilik.
Karaoğlan dizisinin ilk filmi olan “Cengiz Han’ın Hazineleri – Karaoğlan”, dünyanın en büyük kara devletlerinden birini kurmuş Cengiz Han üzerinden kurgulanan, Türk sinemasında büyük kahramanlıkların, unutulmaz maceraların işlendiği türün de ilklerinden. Daha sonra, “Karaoğlan Geliyor – Cengiz Han’ın Hazineleri”, gibi çeşitli adlarla ona yakın Karaoğlan kurmacası çekildi.
Ezgileri Yalçın Tura tarafından bestelenen yapım, yer, yurt adları, yaşam biçiminin göstergesi obalar ve atlar; kişilerin adları, kılıkları; giysi, bezek gibi Türk-Moğol ortak ekininden seçilmiş kurgusal öğelerden oluşuyor.
Adı: Cengiz Han’ın Hazineleri – Karaoğlan
Yöneten: Atıf Yılmaz
Öykü: Abdullah Ziya Kozanoğlu
Uyarlayan: Suat Yalaz
Görüntü: Çetin Gürtop
Müzik: Yalçın Tura
Okuyan: Ruhi Su
Oyuncular: Orhan Günşiray (Karaoğlan), Tülay Akatlar (Tolunay), Nuri Altınok (Otsokarcı), Yusuf Ahmet (Aybars), Sami Hazinses (Kazgagası Çakır), Öztürk Serengil (Hülagü), Mümtaz Ener (Çağatay Han), Atıf Kaptan (Tokta Bey), Fatma Girik (Çavdar Tarlası), Aysel Tanju (Ateş Parçası), Atilla Tokatlı, Ece Han, Hüseyin Satırlı
Yapımcı: Atıf Yılmaz, Orhan Günşiray
Süre: 93’
Yapım: 1962 – Türkiye
Telif Hakları:
Bezek: Görmük, sinema ve televizyonda sahneye konulan eserin yazıldığı yerin ve geçtiği çağın özelliklerini belirleyen perde, aksesuar vb. ögelerin bütünü; dekor.
Bırakıt: 1- Birine, ölen bir yakınından kalan mal mülk, para veya servet; kalıt, miras, tereke. 2- Kalıtım yoluyla gelen herhangi bir özellik. 3- Bir kuşağın kendinden sonra gelen kuşağa bıraktıkları.
Ekin: 1- Tarihsel, toplumsal gelişme süreci içinde yaratılan bütün maddi ve manevi değerler ile bunları yaratmada, sonraki kuşaklara iletmede kullanılan, kişinin doğal ve toplumsal çevresine egemenliğinin ölçüsünü gösteren araçların bütünü; hars, kültür. 2- Bir topluma veya halk topluluğuna özgü düşünce ve sanat yapıtlarının bütünü. 3- akıl yürütme, beğeni ve eleştirme yeteneklerinin öğrenim ve yaşantılar yoluyla geliştirilmiş olan biçimi; irfan.
Görmük: Sahnelenmek için yazılmış oyunların tümü; tiyatro.
Kılık: 1- Bir bireyin kendine özgü yapısı, onu başkalarından ayıran temel belirti ve bireyin davranış biçimlerini belirleyen, üstün ana özellik; öz yapı, ıra, seciye, ruh. 2- Bir kimsenin giyinişi, dış görünüşü; eşkâl.
Tin: Kişinin kendi varlığı, özü; ruh, can.
Uçmak: 1- Tinin gövdeden ayrılması. 2- Tinin ölümden sonra göğe yükselmesi. 3- Ölümden sonra iyilerin gideceği yer; cennet.
