22.2 C
Ankara
22 Eylül 2023 Cuma
SU DAMLASI ALTIN DAMLASI Topraklarının büyük kısmı çöl olan Türkmenistan’da, suyun değeri “su damlası, altın damlası” deyimiyle vurgulanır. Bir başka Türk yurdu Kırgızistan, dünyanın en bay tatlı su kaynaklarının iyesiyken, Türkmenistan, su kıtlığı çeken bir ülke. Türkçeye Soylu Direniş diye çevrilen...
SÖMÜRGENLERİN GÖZDESİ SİNEMA Sinemanın etkileme gücü, değişen ve çeşitlenen yayın alanlarının yardımıyla, altın çağını yaşıyor dense yeridir. Güçlü ve egemen devletlerin, bir yandan kendi kurum ve kuruluşları eliyle gösterime çıkardığı filmler, diğer yandan desteklediği ülke sinemalarınca hazırlanan yapımlar, yeryüzünde ulaşılmadık yer...
KONU AÇILMIŞKEN Sinemanın bir sanat yapıtı olarak kendi dışındaki tüm sanat dallarından yararlandığı gibi, sinema yapımcıları da getirisi olacağını düşündükleri tüm alanlardan yararlanır. Deney başlığı altında toplanacak ve geçmişi ikinci dünya savaşı sonrasına dek gidecek korku temelli bir araştırma da yapımcılar...
KÖKSEREK Kazak Türk’ü yazar Muhtar Avezov’un, aynı adlı öyküsünden sinemaya uyarlanan Kurt Kanı, 1973 yılında Kırgız Türk’ü yönetmen Tölömüş Okayev tarafından çekildi. Türkiye’deki gösterim adı Kurt Kanı olmasına karşın, hem öykünün hem de filmin özgün Rusça adı Vahşi. Kazak Türkçesinde ise...
KORKUN BİZDEN Deney, bir delinin kuyuya bir taş atıp, kırk akıllının çıkaramadığı, deyiminin karşılığı gibi oldu sinemada. Kısa sayılacak bir süreye, bir arpa boyu yol gitmeden birçok deney filmi sığdırıldı. Öykü amerikada başladı. Amerikalıların, Almanları zalim göstermek düşüncesiyle yaptırdığı bir dizi...
İÇİMİZDEN BİRİ; OBLOMOV Rus yazar İvan Gonçarov'un 1860 yılında yayımlanan romanı Oblamov, 1980 yılında Rus yönetmen Nikita Mihalkof tarafından sinemaya uyarlandı. Türkiye'de Hasan Âli Yücel Klasikleri arasında yayınlanarak Türk okuruyla buluşturulan betik, ilk günden bu yana dört yüzden fazlaca sayıda basıldı. Romanın...
SOYKIRIMLARI BİZ YAPMADIK ÇABASI Kızılderililer Türk mü, değil mi diye yapılan ateşli tartışmalar, bilimin dokunuşuyla geçmişin çöplüğüne atılalı epey zaman oldu. Pazırık kiliminden Altın Elbiseli Adam’a, Saymalı Taşlardan Runik yazılara değin uzanan buluntular, savlandığı gibi Türk soyluların, kuzeyi boydan boya yürüdüğünü...
ULU BOZKIR ŞAFAĞI Açık denizlere kıyısı olmayan en büyük Türk Cumhuriyeti olan Kazakistan, bağımsızlığı kazandığı 1992 yılından beri, uçsuz bucaksız koca bir ülke olmasının yanısıra birbiri ardına gösterime soktuğu kurmaca ve belgesel filmleriyle de ilgi odağı. Kazak sinemasının öne çıkan sinemacılarından...
HEKİMİN BİR EKSİĞİ KALMAMIŞTI Akira Kurosava, Nagazaki ve Hiroşima kentlerinin abd ordusunca yok edilmesiyle yenilmiş bir ülkede ve Tanrı diye görülen güneşin oğlu imparatorun alaşağı edilmesiyle inançları yıkılan yurttaşlarının arasında, kendi sinema dilini oluşturdu. Yalın, öze dönük ve masrafsız denilebilecek düşük...
KİMSESİZLİK BİR DE GÖRÜNMEZLİK Saint Omer, Fransa’nın kuzeybatısında, okyanus kıyısındaki bir yerleşim yerinin adı. Küçük bir köy iken, oraya yerleşen bir Hristiyan karabaşın adıyla anılmaya başlayan, Pas de Calais kentinin altı ilçesinden biri. Kurmaca, Senegal’den Fransa’ya okumak üzere göç etmek zorunda...
"GEÇMİŞ ÖMÜR ISSIZ BİR YOL, DOLAŞIR NİCELERİ"* Kazak Türklerinin 1690'lı yıllardan başlayarak Rus istilasının karşısındaki tutumlarını, öncü kişilerin ve bağlı toplulukların yaşadığı kırılma noktalarını anlatan Ülker adlı destansı betiğin girişinde Prof. Dr. Sadık Tural, işgalcilerin düşüncesini şu sözlerle açıklar: "Gerek...
BETİK YAYIMCILIĞI ZORDUR Sanat yapıtlarının ticari birer ürün olduğu günden beri biçim ve içerik belirleyici tüccarların, işleyen çarkın dişlileri durumuna indirgenen sanatçıların, bir anlamda perdenin iki yanındakilerin varolma çabalarının ele alındığı bir kurmaca, Çok Satanlar. Filmde, yıllarca bir alışkanlığı yineler gibi...
BİR SANİYE Çinlilerin Kültür Devrimi adı altında yeni bir deneme düzeni için dönüştürüldüğü, yeniden biçimlendirildiği yıllarda, çiftçilik ve çobanlık yapan, dokuma işçisi olarak çalışan yönetmen Zhang Yimou’nun, en iyi bildiği döneme ilişkin yaptığı bir kurmaca, Bir Saniye. Kurmaca adını, bir haber filminin içerisinde...
DENEY BİZİM, KİMSEYE KAPTIRMAYIZ Yeter ki, bir şeyin iyi bir karşılığı olsun; amerikan girişimi “paylaşım” için orada olur. Petrolden, kahveye, ilaçtan, sinemaya, getirisi büyük akla gelen hangi alan varsa amerika tüm varlığıyla, ve en bencil benliğiyle yerini alır. İkinci dünya savaşı...
DOKUZUNCU BÖLÜK Sovyetler Birliği dağıldıktan sonra, kara kapitalizmin boyalı yüzüyle tanışan kimi eski "Sovyet Yuttaşları", önlerine sürülen yeni düzene uyum sağlamakta zorlanmadı. Yeni düzen, eskinin alışkanlıklarına yeni örtüler sundu ve pek çok alanda görece bir yenilenme yaşanır oldu. Sovyet Sineması da bu...
SAVAŞ VE BARIŞ Lev Tolstoy’un aynı adlı romanından sinemaya uyarlanan Savaş ve Barış, Sergey Bondarçuk’un yorumu ile Sovyetler Birliğinde çekildi. Yönetmenin, ana yapıta tam bağımlı kalarak oyunlaştırdığı Savaş ve Barış, birebir uyarlamanın belirgin örneklerinden biri. Yedi saati aşan uzunluğuyla dönemine uygun olarak...
DÜĞÜN DEĞİL BAYRAM DEĞİL Holivut'un, Mustafa Kemal ve Türk Kurtuluş Savaşı çevresinde kurguladığı, Türkçeye Paralı Askerler adıyla çevrilen kurmaca, 1970 yılı yapımı. Fikret Hakan'ın, Toni Kurtis ve Çarls Bronson ile birlikte başoyuncu olarak yer aldığı kurmacada, Patrik Mage adlı bir amerikalı...
YEDİ SİLAHŞÖRLER Türkçeye Muhteşem Yedili adıyla da çevrilen Yedi Silahşörler, Akira Kurosava’nın 1954 yılında yazdığı ve çektiği Yedi Samuray kurmacasının Holivut uyarlaması. Japon ulusunun geleneklerinde köklü yeri olan Samuraylık üzerine kurduğu öyküsünde Akira Kurosava, toplumda karşılığı olan geçmişin derin öğelerini yapıtına...
KÖSTEBEK Malumu ilan diye bir deyim yerleşmiş Türkçemize. Arabça kökenli bu sözün, Arapların altın çağı yaşayan atalarından insanlığa bir kalıt olduğundan, bu günkü görünümleriyle torunlarının böylesine derinliği olan bir sözü dile getirecek akıl ve düşünceden uzak olduklarından söz edecek değilim. Mantık ve...
GECEKONDU MİLYONERİ Hindistan, Pakistan ve Bangladeş, bölünme gerçekleşinceye yani İngiliz işgaline kadar aynı yeryüzü parçasında birlikte yaşayan insanların yurdunun, istilacılarca kanlı bir biçimde bölünmesiyle ortaya çıkan üç ülke. Sömürünün kitabını yazan İngilizlerin, işgal ettikleri yerlerden çekilirken bile egemenliklerini sürdürme isteğiyle miras bıraktıklarına...
YAŞAM BAĞI Japon Sineması diye bilinen algıyı oluşturan bir dizi kavramın gereklerini yerine getiren anlayışla kurgulanan Çıplak ada, söze yer bırakmadan anlatılan öykülere güzel bir örnek. Suyun, toprağın ve emeğin buluştuğu kurmaca, ülküsü olanların kişilikli yaşayarak özünü ve içinde bulunduğu toplumu...
Ölenler Önemli Değil Egemenlerin istedikleri konuları unutturmamak, istemediklerinin üzerini örtmek, kara deliklerde yok etmek gibi bir çabaları ve onlar açısından bakıldığında takdir edilesi başarıları var. Yetkilisinin iki yüz milyondan fazla bize bağlı üyemiz var dediği yabancı yayın kuruluşunda, özgün adıyla yayınlanan...