KURMANCAN DATKA
Dünyanın ilk kadın kağanı dolarak bilinen ve M.Ö. altncı yüzyılda yaşadığı sanılan Tomris’in yaşamı, Türklerde, günümüzdeki anlamıyla kadın ve erkek ayrımının olmadığının en güzel göstergesi.
Yaşama ilişkin düzenleyici kuralların yazılmadan yaşandığı dönemlerdeki Türk kimliğinin, kişilik ve toplum yapısının, kadını bir cins olarak ayrımcı değil, insan olarak bütüncül saydığını, Saka Türklerinin Tomris Hatun’u ulusun önderi olarak baştacı etmesinden bile anlamak olası.
Soylu Türk geçmişinin her anında, kadınların üstlendiği işleri görmek ve altından başarıyla kalktıkları sorumlulukları omuzlama yürekliliğini, sıradan ve olağan saymak gerek. Bilimden sanata, askerlikten yöneticiliğe çenli akla gelen her alanın görkemli bir kadın önderi mutlaka olmuştur.
Kırgız Türklerinin yaşamında, sömürgeci Rus işgali ve istilası ile yüzleşildiği yüzyılın başlarında, halkına umut olan Kurmancan Datka (1811 – 1907), Tomris’ten yüzlerce yıl sonra aynı geleneğin yani Türk kadınlarının yöneticilikte gösterdiği başarının somut örneklerinden biri.
Sovyetler Birliği döneminde gelişkin sinema yapıtlarıyla önemli yer edinen Kırgız Türkleri, bu özelliklerini bağımsızlık sonrasının güç koşullarında da sürdürmeye çabalıyor. Özyaşam temelli Kurmancan Datka kurmacası, yeni dönemin başarılı yapıtlarından biri.
Adı: Kurmancan Datka
Özgün Adı: Курманжан Датка
Yönetmen: Sadık Şer Niyaz
Yazan: Sadık Şer Niyaz, Bakıtbek Turaybayev, Sultan Rayev
Görüntü: Murat Aliyev
Kurgu: Eldiyar Madakim
Müzik: Bakıt Alişerov, Murzali Yeenbaev
Oyuncular: Linara Ayaskanova (Kurmancan Datka Çocukluğu), Elina Abay Kızı (Kurmancan Datka gençliği), Nazira Mambetova (Kurmancan Datka), Cemal Seyidakmetova (Kurmancan Datka Yaşlılığı), Aziz Muradillayev (Alimbek Datka), Adilet Usubaliyev (Kurmancan’ın oğlu Kamçıbek)
Ses: Bakıt Niyazaliyev
Oyuncu Seçimi: Akılbek Abakalıkov
Giysi Tasarım: İnara Abaiyeva
Yapım Tasarım: Cemal Kocahmetov, Ebulkasım İsmailov
Yapımcı: Yıldızkan Yoldaşova, Ferhat Bekmanbetov
Dil: Kırgız Türkçesi
Yapım: Kırgızistan – 2014
Süre: 135’
Telif Hakları: Kırgız Film, Altış film