TEK VARLIKLARI SEVGİLERİ
Sovyetler Birliği döneminde, 2. Dünya Savaşı’nın adı; “Büyük Vatanseverlik Savaşı”. Birliği oluşturan cumhuriyetlerin dillerine, lehçelerine göre, küçük değişikliklerle “Büyük Vatancılık Vuruşu”, “Büyük Vatan Savaşı” gibi söylenişleri de var.
“Sen Yetim Değilsin”, savaşın dışında kalanların, yaşam savaşını anlatan bir kurmaca. Ölüm dirim savaşı sırasında, kim olduğuna bakmaksızın on dört kimsesiz çocuğu kendi çocuğu belleyen; yedirip içirip büyüten Özbek demirciynen karısının dirençli çabalarını öykülüyor. Öykünün yazarı Rahmet Fevzi; sinemaya uyarlayan ise Şöhret Abbasov.
Savaş yıllarında, cephe hattındaki kimsesizler yurtları boşaltılır; çocuklar iç bölgelere gönderilir. Kimsesiz çocukları taşıyan katarlar Özbekistan’a geldiğinde, demirci Şahahmet Şahmuradov’la karısı Bahri Ekremova, gelen çocukları birer ikişer yanlarına alırlar. Derken sayı on dörte ulaşır. Dilleri, dinleri, ulusları başka başka çocuklar; korkuyla büyüyen, sevgiye aç çocuklar, Özbek karı kocanın şefkatiyle yaşama tutunurlar.
Yaşanılanlar, ünlü Özbek ozan Gafur Gulyam’a, “Sen yetim değilsin” koşuğunu yazdırır. Sovyetler birliğinde görünge olan koşuk, günümüzde de halk arasında duygusal etkisini sürdürmektedir.
Adı: Sen Yetim Değilsin
Özgün Adı: Ты не сирота (Tıy ni sirota)
Yönetmen: Şöhret Abbasov
Yazan: Rahmet Feyzi
Görüntü: Hatem Feyziyev
Kurgu: M. Makarova, V. Lagutina
Müzik: İkram Ekberov
Oyuncular: Lütfiye Sarımsakova (Fatma Apa), Abit Celilov (Muhkem Ata), Gena Tkacenko, Yefim Kaminer, Larisa Luppian, Ludmila Poreçino, Robert Atabekov, Abil Azizov, Yusuf Ahmetov, Jenya Artişevski, Valeri Rojayev, Liliya Penkova, Nataşa Mitrohina, Nataşa Nikonova, Nina İvanov, Mahire Ahmedova,
Ses: C. Ahmetov
Yapım Tasarım: Emanuel Kalontarov, Nariman Rahimbayev
Yapımcı: Özbekfilm
Yapım: 1962 – Özbekistan SSC
Dil: Rusça, Özbek Türkçesi
Süre: 76’
Görüngü: Herhangi bir özelliğiyle dikkat çeken, kitleleri etkileme gücü olan kimse veya nesne.
İmgelem: Geçmiş yaşantılara özgü ögelerle şimdiki yaşantı arasında bağ kurma gücü
Koşuk: 1- Türlü simgelerle, tartımlı sözlerle, seslerin uyumlu kullanımıyla ortaya çıkan, hece ve durak bakımından denk ve kendi başına bir bütün olan anlatım biçimi 2- Türklerin İslamiyet öncesi dönemlerinde, toylarda veya kazanılan savaş sonrasında yapılan eğlencelerde kopuzla birlikte söyledikleri, genellikle aşk, doğa ve yiğitlik konularını işleyen, uyak düzeni aaab, cccb, dddb vb. olan şiir.
Ozan: 1- Koşuk söyleyen, yazan kimse 2- İmgelem gücü geniş olan, duyarlı, duygulu (kimse)
