YATIK EMİNE

Sinemanın sanatsı büyüsünde yaşıyorken çektiği izlenimi uyandıran yapıtlarıyla Ömer Kavur, Türk Sinemasının ayrıcalıklı konumdaki yönetmenlerinden biri. “Yatık Emine”, çağın her yerine konularak izlenecek biçemiyle, Ömer Kavur’un uyarladığı, yönettiği, 1974 yılı yapımı bir Yeşilçam kurmacası.

Yeşilçam kurmacası diye nitelenmesi, özünde yurdun, yurttaşın öykülerinden yola çıkarak yine halkla buluşan, kendi yolunda ilerleyen özgün yapısını vurgulamak içindi. Ömer Kavur kurmacalarının yer seçimleri bile bu büyüyü arayıp bulan Ömer Kavur’un, onun yapıtlarının özgünlüğünün göstergesi.

Osmanlının yıkılışını, Cumhuriyet’in kuruluşunu yaşayan olağandışı dönemin yazarlarından Refik Halit Karay’ın, “Memleket Hikâyeleri” betiğindeki aynı adlı öyküden uyarlanan “Yatık Emine”, çoğunluk ahlakının doğru töreyi yansıtmayabileceğini yaşanmış bir öykü üzerinden anlatıyor.

Devletin aradan çekilmesi durumunda, doğru düzenin, bireyin bilgisine, görgüsüne bırakılarak sağlanamayacağının da etkili bir göstergesi öykü. Topluluk yaşamının kurallarını belirleyen çıkar çevrelerinin önceliği, kendi konumları, durumları olunca, güçlünün hukukunu zayıfa egemen kılınca, ne iyilerin, ne de haksızlığa uğrayanların yapacakları bir şey kalmıyor. “Yatık Emine”, çaresizlik içerisinde savrulan iyilerin, kötülükten uzak kalmaya uğraşan güçsüzlerin çabalarını, toplumun tüm çarpıklıklarının günahı omuzuna vurulmuş bir genç kız üzerinden anlatıyor.

Yönetmenin, uzun çekimlerle anlatımı seçmesi, kısıtlı yapım olanaklarından kaynaklıdır diye düşündüren dingin biçemine karşın “Yatık Emine”, izlenebilir akıcılığı yakalamış bir yapıt. Necla Nazır’la, Mahmut Hekimoğlu’nun içeriğe uygun yalın oyunu, Osman Alyanak, Renan Fosforoğlu, İsmail Hakkı Şen, Nubar Terziyan, Serdar Gökhan gibi Yeşilçam’ın güçlü oyuncularının katkısıynan, “Yatık Emine”, yazarın yaratmak istediği evreni sinemaya aktarmayı başarmış bir yapım.

“Yatık Emine” gibi, Ömer Kavur’un yönetmenlik anlayışını, anlatım biçemini yansıtan öbür kurmacalarından “Kırık Bir Aşk Hikayesi”, 1981 yılında, yönetmenin yapımcılığında gerçekleştirildi.