YEŞİLÇAM BİÇEMİNİN ÖNÜTÜ
Yaşamın gerçekliğini, güldürü ile yansıtan Yeşilçam kurmacalarının belli başlılarına, yönetmen, yazar ya da yapımcı olarak imza attı Ertem Eğilmez. Yurdunun ve yurttaşının değerlerini önceleyen anlayışla Türk sinemasının özgünlüğüne katkı sağladı.
Güldürü kurmacalarının yanı sıra geçmişin unutulmaması gereken anlarını, olaylarını toplumcul düşünüşle öne çıkardı. Sinemanın yalnızca eğlence aracı olmadığını ortaya koyan bilinçle ölümsüz yapıtlar bıraktı.
Osmanlının çöküşüne karşı direnen Türk ulusunun, içinde bulunduğu zor koşullarla başa çıkışını öyküleyen Bir Millet Uyanıyor; Yurt savunmasında bireyin önemini öne çıkaran İngiliz Kemal; “Balkan Bozgunu” sırasında Türklere uygulanan baskının, sürgünlerin işlendiği, bir gönül öyküsü eşliğinde, bunlu günlerin, üzüntülü duyguların aktarıldığı Senede Bir Gün, Ertem Eğilmez’in en iyi yaptığı tür olan güldürülerinden aşağı kalmayan destansı yapıtları.
GÜLDÜRÜNÜN USTASI ERTEM EĞİLMEZ'DEN ÜÇ FARKLI İÇERİKLİ KURMACA
BİR MİLLET UYANIYOR
Yeşilçam Sineması içinde, ağırlıklı olarak güldürü kurmacalarıyla bilinen Ertem Eğilmez‘in, İngiliz Kemal, Çakırcalı Efe gibi destansı içerikleriyle öne çıkan az sayıdaki ancak nitelikli kurmacalarından biri, Bir Millet Uyanıyor.
Arzu Film adına Türk sinemasının temelini oluşturan onlarca kurmacada emeği olan Ertem Eğilmez çalışmasıyla 1966 yılında yeniden sinemaya uyarlanan yapıt, Osmanlının çöküş yıllarında, İstanbul Hükümetinin yanlış karalarıyla oluşan işgal ve buhran sürecinde yaşanılan olumsuzlukları ve Türklerin direnişini anlatıyor.
İNGİLİZ KEMAL
Türklerin başkenti İstanbul, Osmanlı imparatorluğu çökerken, dağılan, yıkılan devlet düzeni içerisinde kimin ne olduğu ve kimden yana olduğu bilinmeyen bir dönemi, karanlık bir işgal sürecini yaşamaktadır.
Böyle bir ortamda inisiyatif alan, ya da kendilerine devletçe görev biçilen kişilerin, yurt savunmasında gösterdikleri etkin çabaları konu edinen kurmacalardan biri, İngiliz Kemal.
Ertem Eğilmez biçemince gerçek kişi ve olaylara dayalı konu örgüsüne sahip kurmacadan başka, o döneme ilişkin ve aynı kişi çevresinde gelişen başkaca durum ve olayları anlatan bir diğer İngiliz Kemal izleğindeki kurmaca da Lütfi Ömer Akad imzasını taşıyan İngiliz Kemal Lavrense Karşı adlı filmdir.
SENEDE BİR GÜN
Senede Bir Gün, tam üç kez sinemaya uyarlanma şansı bulan bir öykü. İhsan Koza takma adıyla İhsan İpekçi’nin yazdığı ve 1946 yılında yayımlanan öyküde, Nazlı ve Emin sevgisi izleğinde, Bulgaristan Türklerinin yaşadıkları çile aktarılıyor.
Osmanlı Devletinin yıkılışı sürecinde, emperyalistlerce ayrı devletçikler halinde yapılandırılan Balkanlarda, Türklerin, anayurttan koparılışı, sürgünden soykırıma uzanan baskılarla göçe zorlanması, bu öykünün ve çekilen üç kurmacanın da konusu.
İlk kez, 1946 yılında, öykünün yazarı İhsan (Koza) İpekçi’nin film şirketince sinemaya uyarlanan öykü, 1965 ve 1971 yıllarında, Erman Film tarafından Ertem Eğilmez yorumuyla yeniden çekildi.
Bun: Çeşitli nedenlerden doğan tinsel gerginlik; sıkıntı, bungunluk, ezgi, ezginlik, çile, dert, kasavet, zor.
Bungun: Bunlu “Bungun, kıpırtısız bir yaz zamanıydı.” – Selim İleri
Önüt: Bilim veya töreticilik alanlarından birinde üstün bilgisi ve yeteneği olan kişi: Usta, pir, üstat.
Tin: Kişinin kendi varlığı, özü; ruh, can
