BU SAVAŞA GİR ve KAZAN

Afganistan adı verilen topraklarda, savaşsız geçmeyen zamanların sahibi İngilizlerin, Rusların, Amerikalıların ve peşine taktıkları uydularının geride bıraktıları yıkıma karşın, eğlence dünyasına armağan ettikleri pek çok “Afganistanlı” kurmaca var.

Kovboy filmleri dönemince gösterilen, yerli halkın katledilmesini sıradanlaştıran, işgalci katilleri alkışlatan kurmacaların yerini alan pek çok yapım, Afganistan için devrede.

İçinden Afganistan geçen “Afganistanlı” filmlerde bu kez, masum Kızılderililer yerine öcü gibi gösterilen Afganistanlı insanlar, katil kovboylar yerine parayla savaştırılan kiralık katiller var.

Parayı verenin düdüğü çaldığı Afganistandaki işgali, kendi toplumuna kabul ettiren, azmettirici egemenleri kutsayan filmin bütçesi bir hayli yüksek. Tüm dünyaya bu kepazeliği marifetmiş gibi dayatan filme ayrılan bütçeyle kim bilir kaç kent imar edilir, kaç köye içme suyu götürülürdü?

Benzer soruyu filmin sonunda, silah almak için sözde düşmanları birbirine dost edip, yığınla parayı ve silahı yönlendirme becerisi gösteren ancak okul yaptırmak için tek metelik bulamayan Çarli Vilson da soruyor.

Sinemayı eğlence yanıyla sevenler için Çarli Vilson’un Savaşı, Tom Hanks ve Julia Robert oyunculuğu ile keyifle izlenecek bilindik Holivud kurmacası gibi görülebilir.

Yıllar önce henüz açık işgal sırası Ruslara gelmemişken çekilen Atlılar kurmacasından farklı olarak, bu kez Rus işgaline karşı, gölge Amerikan direnişini kutsayan ve bir Amerikalı senatörün kahramanca tutumu üzerine kurgulanan film 2007 yılında gösterime sokulmuş.

Atlılar’ın yazarı Joseph Kessel gibi bölge ve konuyla ilgili bir yazar, George Crile tarafından yazılan ve aynı adlı romandan uyarlanan filmde, masumların ölümüne neden olan savaşın, nasıl kurgulandığının ilginç ipuçları veriliyor.

Barış içinde yaşayanların hırsları, hiç bir şeyden habersiz köylüleri, kentlileri, çocuk yaşlı demeden ve kadın erkek ayırmadan katledilmesinin önünü açarken, o savaş ortamını yaratanların, yönlendirenlerin ve istedikleri gibi sonlandıranların kahraman diye tanıtıldığı bir kurmaca, Çarli Vilson’un Savaşı.

Sinemanın eğlenceli evrenine yüklenmiş bilgilerle iyi bir yaymaca aracı olduğunu bilerek izleyenler içinse Çarli Vilson’un Savaşı, bölgede yaşanılan ızdıraplı sürecin yinelenen parçasına bir kez daha tanıklık etme gibi görülebilir.

Birbiri ardına yaşanan, eşlenik zamanlarda nerdeyse  ardışık ilerleyen olaylar; Türkiye’de terör, darbe, İran’da ayaklanma, darbe, Afganistan’da iç karışıklık, darbe, ardından işgal, Pakistan’da darbe, İran-Irak savaşı, Körfez Savaşları, Irak’ın, Suriye’nin, Libya’nın, Kırım’ın işgalleri ve Ukrayna Rusya Savaşı…

Bunları ve benzeri başlıkları anımsayarak izleyenler için göz önünde süre giden, ayrı bölgelerde ve ayrı taraflar arasında geçiyormuş gibi görünen çatışmaların, aslında aynı “dost” çevrelerde tasarlanan ve aynı “düşman” çevrelere uygulanan basmakalıp oyunlar olduğunu da gösteriyor film.

Adı: Çarli Vilson’un Savaşı
Özgün Adı: Charlie Wilson’s War
Yönetmen: Mike Nichols
Öykü: George Crile (Charlie Wilson’s War: The Extraordinary Story of the Largest Covert Operation in History)
Senaryo: Aaron Sorkin
Görüntü: Stephen Goldblatt
Kurgu: John Bloom
Müzik: James Nevton Hovard
Oyuncular: Tom Hanks (Çarli Vilson), Julia Roberts (Joanne Herring), Phillip Seymour Hoffman (Gust Avrakotos), Amy Adams, Emily Blunt, Om Puri (Muhammad Ziyaul Hak), Ken Stott, John Slattery, Denis O’Hare, Jud Tylor, Peter Gerety, Shiri Appleby, Brian Markinson, Rachel Nichols
Yapımcı: Tom Hanks, Gary Goetzman
Telif hakları: Universal Pictures
Yapım: 2007 – ABD
Süre: 100’
Dil: İngilizce