DÜĞÜN DEĞİL BAYRAM DEĞİL

Holivut’un, Mustafa Kemal ve Türk Kurtuluş Savaşı çevresinde kurguladığı, Türkçeye Paralı Askerler adıyla çevrilen kurmaca, 1970 yılı yapımı.

Fikret Hakan’ın, Toni Kurtis ve Çarls Bronson ile birlikte başoyuncu olarak yer aldığı kurmacada, Patrik Mage adlı bir amerikalı oyuncu ise Mustafa Kemal’i canlandırıyor.

Kökeninin Türk olduğunu her fırsatta vurgulayan Çarls Bronson, Lipka Tatarları olarak bilinen, bugünkü Polonya, Litvanya ve Belarus üçgeniyle çevrili alanda yerleşik Türk topluluğunun, amerikaya göç etmiş bir üyesi.

Holivut kurmacaları içerisinde bir dönem önemli yer tutan ve Vestern diye tanımlanan türde, Yedi Silahşörler gibi pek çok filmde yer alan Çarls Bronson, aslında amerika için savaşan iki paralı askerden birini canlandırıyor.

Salih Güney’in Yüzbaşı Enver kimliğini canlandırdığı Paralı Askerler’de, Yüksel Gözen, Erol Keskin ve Mümtaz Alparslan gibi pek çok Türk oyuncu yer alıyor.

Tümüyle Türkiye’de çekilen filmde görünen çekim yerleri İstanbul, İzmir, Ürgüp, Göreme, Efes ve Didim.

Kıbrıs Barış Harekatı sonrası engelleyim sürecinde, 1978 yılında gösterime sokulan Geceyarısı Ekspresi gibi kurmacalarla karşılaştırıldığında, bu filmde, amerikanın Türkiye’ye ilgiyle yaklaştığı, sevimli yüzüyle görünmeye çabaladığı söylenebilir.  Düğün değil bayram değil, bu şirinlik gösterisi niye merakıyla şaşkınlık yarattığı da.

Bu yönüyle bile pek çok soruyu tetikleyen Paralı Askerler, zamanlaması, içeriği ve biçemi üzerinden derinliğine yorumlanmaya açık bir kurmaca.

Türkiye ile ilgili görünen kurmaca için bu denli harcamayı göze alan amerikalı yapımcıların niyetlerine dönük bilimsel değinilere gerek olduğu söylenebilir.

Adı: Paralı Askerler
Özgün Adı: You Can’t Win ‘Em All
Yönetmen: Peter Collinson
Yazan: Leo V. Gordon
Oyunlaştıran: Leo V. Gordon
Müzik: Bert Kaempfert
Görüntü Yönetmeni: Kenneth Higgins
Kurgu: Raymond Poulton
Sanat Yönetmeni: Seamus Flannery
Oyuncular: Tony Curtis (Adam Dyer), Charles Bronson (Josh Corey), Michele Mercier (Aila), Patrick Magee (Atatürk), Fikret Hakan (Albay Ahmet Elçi), Gregoire Aslan (Osman Bey), Leo Gordon (Bolek), John Alderson (amerikalı komutan), Tony Bonner (Reese), Horst Janson (Vollen), John Acheson (Deyvis), Hovard Goorney, Salih Güney (Yüzbaşı Enver), Yüksel Gözen (Papadopoulos), Erol Keskin, Ken Buckle, Henia Halil (Goniya Halil), Terry Yorke, Mümtaz Alpaslan, Manny Michael
Yapım: Gene Corman, Harold Buck, Ali Cakus
Yapım Yılı: 1970
Süresi: 140’